Het aanstaande 5e SWP Hersencongres gaat dieper in op die netwerkvorming en legt daarbij een link tussen identiteit, hersenen en stoornissen.
Datum en plaats
Het congres vindt plaats op: dinsdag 12 april 2016 in congrescentrum de Meervaart te Amsterdam, Meer en Vaart 300, 1068 LE Amsterdam
Programma
9.00 uur – Registratie en ontvangst
U ontvangt van ons een naambadge en een congresmap met schrijfmateriaal. De koffie staat voor u klaar!
9.50 uur – Opening van het congres door de dagvoorzitter
Prof.dr. Frits Boer, emeritus hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie, AMC
Kort overzicht van de rode draad in de SWP-hersencongressen en van het belang van netwerken in het brein.
10.00 uur – Het Zelf
Dr. Jacqueline J. Schenk, Associate Professor Orthopedagogiek, Department of Pedagogical and Educational Sciences, Erasmus Universiteit Rotterdam
Het zelf is een verzamelterm die verwijst naar verschillende conceptuele onderdelen zoals o.a. het zelfconcept, -esteem, en –beeld. Ontwikkelingspsychologisch onderzoek laat zien dat -gedurende de life-span- het zelf niet een statisch concept betreft maar een dynamisch karakter heeft, waarvan de verschillende zelf-onderdelen een interactie laten zien met het denken en doen van een individu in zijn/haar sociaal maatschappelijke context. Het conceptuele zelf wordt ook vaak gebruikt ter verklaring van bepaalde (rol)gedragingen en cognities van het individu zelf of dat van anderen. Ook wordt het zelf vaak aangehaald in verband met het voorspellen van toekomstig (dis)functioneren van een individu. Zeker wanneer men de koppeling maakt tussen de ontwikkeling van het zelf gedurende een mensenleven en de mogelijk blijvende effecten van significante sociaal-emotionele ervaringen in de kindertijd op ons brein, dan is het niet verwonderlijk dat er wordt gevonden dat een “ongezond” zelf (of onderdelen daarvan) verband houdt met tal van atypische gedragingen en mentale processen en psychische stoornissen.
10.40 uur – Het autobiografisch geheugen
Prof.dr. Jaap Murre, Programmagroep Brain & Cognition, Afdeling Psychologie, Universiteit van Amsterdam
Zowel het nadenken over zaken uit het verleden als het vooruitlopen op toekomstige gebeurtenissen vereist het opdiepen van informatie uit het geheugen. Het autobiografisch geheugen is de ‘database’ van het brein waarin al die informatie is opgeslagen waaruit in de loop der ontwikkeling het zelf, de mogelijkheden van het zelf en de coherentie van het zelf gedurende de levensloop zijn ontwikkeld. Verstoringen van inhoud en/of gebruik van het autobiografisch geheugen spelen een rol in ontstaan en instandhouding van tal van psychische stoornissen.
11.20 uur – Koffie- en theepauze
11.50 uur – Zelfcontrole, zelfregulatie en persoonlijke doelen
Prof.dr. Reinout Wiers, hoogleraar ontwikkelingspsychopathologie, Programmagroep: Ontwikkelingspsychologie, Universiteit van Amsterdam
Het gedrag van een persoon wordt gestuurd door zijn opvattingen over de werkelijkheid, zijn kijk op zijn persoonlijke toekomst en zijn (emotionele en morele) gedragsmogelijkheden. En dat binnen zijn beeld van de omstandigheden waarin hij zich beweegt. Zelfcontrole, zelfregulatie en persoonlijke doelen verwijzen naar het zelf zoals dat in het brein is opgeslagen en vastgelegd. Voor identificatie van persoonlijke doelen, acties, gedragingen en gewenste resultaten fungeert het zelf dus als referentiekader. Recent onderzoek heeft laten zien dat associaties tussen een middel en de eigen identiteit goede voorspellers zijn van middelengebruik en problemen. Dit roept de vraag op hoe die te beïnvloeden zijn.
12.30 uur – Lunch and recharge of cerebral batteries
In de foyer hebben wij voor u een gevarieerde lunch klaar staan, is er de gelegenheid om te netwerken en kunt u terecht bij informatiestands.
13.30 uur – Het sociale brein
Dr. Berna Güroğlu, Brain and Development Lab, Universiteit Leiden
Succesvol navigeren door het variabele sociale landschap is essentieel voor het vormen en onderhouden van duurzame sociale banden. Banden die van groot belang zijn voor zowel iemands fysieke als mentale gezondheid. In het sociale brein kan een aantal overlappende functiegebieden worden onderscheiden zoals begrijpen van jezelf, begrijpen van anderen, zelfcontrole en interactieprocessen tussen jezelf en anderen. Bij iemands sociaal functioneren is een aantal onderscheiden, onderling verbonden, hersengebieden betrokken. De verschillende hersengebieden die betrokken zijn bij het sociaal functioneren hebben verschillende ontwikkelingspatronen. Beter inzicht in de sociale brein gebieden en hun ontwikkelingspatronen helpen ons onder andere pubergedrag in een sociale context beter te begrijpen.
14.10 uur – Koffie- en theepauze
14.40 uur – Het default mode network:
Prof.dr. Hilleke Hulshoff Pol, Neuroimaging Research Group, UMC, Universiteit van Utrecht
Het default mode network (DMN) is een set van interacterende hersensystemen. Het default mode network is erg actief in een staat van rust en wordt gedeactiveerd zodra er taken moeten worden uitgevoerd die gefocuste aandacht vereisen. Het default mode network is ‘self-referential’ d.w.z. dat het DMN het zelfbewustzijn van een persoon ondersteunt. Op grond van de werking van het default mode network kan een persoon in gedachten vooruitlopen op toekomstige gebeurtenissen en sociale situaties en alternatieve scenario’s bedenken. Stoornissen van c.q. binnen het DMN kunnen iemands functioneren ernstig negatief beïnvloeden.
15.20 uur – De rol van het default mode network in het herstel van stress
Dr. Ilya Veer, Afdeling Psychiatrie en Psychotherapie, Charité Universitätsmedizin Berlin, Duitsland
Wanneer we stress ervaren, is het belangrijk hier ook weer snel van te kunnen herstellen. Het default mode network, een set van interacterende hersengebieden die met name actief zijn bij zelfgerelateerde cognities, speelt hierbij mogelijk een belangrijke rol. Chronische of eenmalige blootstelling aan zeer heftige stress kan uiteindelijk het goed functioneren van regulerende hersencircuits verstoren. Hierdoor blijven we in een langdurige staat van stress verkeren, zelfs wanneer de stressoren niet meer aanwezig zijn. Dit zorgt op zijn beurt weer voor een verhoogd risico op het ontwikkelen van stressstoornissen, zoals depressie en posttraumatische stress.
16.00 uur – Epiloog door de dagvoorzitter en aansluitend een afdronk
Doelgroep
Het congres is bedoeld voor hulpverleners en therapeuten in jeugd- en volwassenenzorg en hun praktijkleiders/gedragsdeskundigen, SVP-ers, managers kinderopvang, (GZ-, kinder-, jeugd- en eerstelijns-) psychologen, pedagogen, consultatiebureau-artsen, GGZ-artsen, psychiaters, onderwijskundigen, beleidsmakers op gemeentelijk, provinciaal en landelijk niveau en koepelorganisaties.
Accreditatie
Voor dit congres zijn wij nog bezig met selectie en bepaling van accreditaties, vooralsnog worden de volgende accreditaties aangevraagd:
Federatie van Gezondheidszorgpsychologen (FGzPt) voor:
- Klinisch neuropsycholoog (BIG) – FGzPt
- Klinisch psycholoog (BIG) – FGzPt
Accreditatiebureau NIP Kinder- en Jeugdpsycholoog (K&J) / NVO orthopedagoog-generalist (OG)
Voor vragen over deze en mogelijke andere accreditaties kunt u contact opnemen met het congressecretariaat via (office@logacom.nl).
Zelfbewust, zelfgenoegzaam, zelfkennis, zelfbeschikking, zelfbeeld, zelfmoord, zelfoverwinning, zelf…
Het ‘zelf’ waarnaar wordt verwezen is een verzamelterm, uitdrukking van de dynamische uitkomst van iemands ontwikkeling, diens eigenschappen, kenmerkende gedragingen en omstandigheden. Een ontwikkeling die wordt beïnvloed door erfelijkheid en cultuur, levenservaringen, ontwikkelingsfase, gezondheidstoestand en het kunnen omgaan met stress.
Het zelf-concept is het geheel van overtuigingen, voorkeuren, meningen en houdingen die op een systematische wijze zijn georganiseerd, in de hersens zijn vastgelegd en die de grondslag vormen van ons bestaan.
Werd vroeger nog gedacht dat onafhankelijke hersengebieden exclusief verantwoordelijk zijn voor bepaalde functies en daarmee verbonden gedrag zoals waarnemen, spreken, bewegen, reageren en zo meer, inmiddels is het inzicht doorgebroken dat verbindingen tussen hersengebieden c.q. netwerken in het brein uiteindelijk het meest bepalend zijn voor dat gedrag.
Na het 4e congres dat ruim aandacht besteedde aan de netwerkvorming in het brein, legt het 5e SWP-Hersencongres een verband tussen de wijze waarop de activiteit van een bijzonder netwerk van hersengebieden, het zogenaamde Default Mode Network, de basis vormt van het functioneren van het autobiografisch geheugen, van zelfcontrole en zelfregulatie, van het kiezen van persoonlijke doelen en van sociaal functioneren.
Omstandigheden zijn nooit hetzelfde. Dat vereist het vermogen je flexibel te kunnen aanpassen aan die wisselende omstandigheden, een vermogen dat al dan niet door de hersens wordt ondersteund. Onvermogen te kunnen schakelen (vaak tussen wat en hoe) ligt niet zelden ten grondslag aan allerlei gedragsstoornissen. Gedrag wordt dan waarneembaar star, onflexibel en onaangepast. Afwijkende aanleg, verstoring van een normale ontwikkeling, trauma’s en chronische stress kunnen het leren van ervaringen en een normale aanpassing aan wisselende omstandigheden ernstig bemoeilijken. Dat is met name het geval als onvoldoende kan worden geschakeld tussen zelfgericht en zaakgericht handelen.
Informatiemarkt
Op het 5e SWP Hersencongres wordt een informatiemarkt ingericht waar verschillende bedrijven en organisaties zich presenteren. Bent u geïnteresseerd om op deze informatiemarkt aanwezig te zijn? Dat kan! Neem hiervoor contact op met Logacom op 020-3203364 of stuur een e-mail naar office@logacom.nl.
